Verder vanuit Schoten (Antwerpen) met het Albertkanaal. Dit kanaal is in 1946 in gebruik genomen en verbindt de Antwerpse Haven met Luik. Wijnegem is al snel de eerste sluis. Het Albertkanaal is een nogal saai en recht, drukbevaren kanaal. Enigszins vergelijkbaar met het Amsterdam-Rijnkanaal. Een goede reden om na 20 kilometer af te slaan richting Lier met het Netekanaal, de verbinding met de getijderivier de Nete.

Het Netekanaal is slechts 15km lang en telt twee sluizen. Viersel is de sluis vanaf het Albertkanaal en heeft kennelijk een belangrijke spuifunctie met flinke stroming tot gevolg. Beneden de sluis bevindt zich een uitstekende steiger in een groene omgeving, prima te gebruiken voor een overnachting.

Ook hier prima afmeermogelijkheden voor de sluis. Op fietsafstand van Lier en Duffel. Lier is de moeite waard met een bijzonder Begijnhof en de Nete die mooi om Lier heen kronkelt met flinke getijdeverschillen. De sluis van Duffel is dan ook een getijdesluis waarbij het verschil tussen hoog en laag water ruim vier meter bedraagt en de stroming van de Beneden-Nete oploopt tot 5 kilometer per uur. Op het juiste moment schutten is dus belangrijk. Afvarend richting de Schelde is vanaf een uur na hoogwater een goed moment. De waterstanden zijn live te volgen met deze kaart van de Vlaamse overheid (zoom in en klik op de groene stip voor de ontwikkeling van de waterstand ter plaatse).

Met hoogwater is de doorvaarthoogte van de Baanbrug in Duffel slechts 3 meter 50, maar een uur na hoogwater is de doorvaarthoogte een stuk gunstiger (foto). Even verderop nog een soortgelijke lage brug. Alle gegevens over de Vlaamse kanalen en rivieren, inclusief eventuele scheepvaartberichten zijn te vinden op VisuRIS, de website van de Vlaamse Waterweg.

Dit is de 180 meter lange "tunnel" onder de E19 Antwerpen-Brussel door. We waren gewaarschuwd voor werkzaamheden en dachten dus dat dit werkschip vast lag op spudpalen. Het bleek echter tegen de harde stroming in te stampen. Zijn toeter deed het goed in de tunnel... (het tegenlicht hielp ook niet echt)

Na 10 kilometer de Nete afvarend volgt de samenvloeiing met de Dijle uit Mechelen. Tezamen vormen ze dan de Rupel die 11 kilometer verder uitmondt in de Schelde. We nemen de Dijle stroomop richting Mechelen en dat is anderhalve kilometer flink ploeteren tot de Zennegat-sluis. Het Zennegat is een bijzonder knooppunt: door de sluis begint het Dijle-kanaal naar Leuven (30 km, doodlopend). Linksboven op de foto de Zenne naar Brussel (onbevaarbaar). Rechts de Dijle naar Mechelen (4 km, doodlopend).
Bij de sluis bevinden zich een aantal oude huisjes en een bijzonder cafeetje. Boven de sluis richting Leuven liggen meerdere (varende?) woonschepen en zelfs een verzameling varend erfgoed. Er is royaal gelegenheid om een aantal dagen af te meren. Schitterende omgeving met prima fietspaden, bruggen en veerpontjes. Of om Brussel en Antwerpen te bezoeken. (locatie)

Twee uur na hoogwater terug door de Zennegat-sluis de Dijle en de Rupel af richting de Schelde. Na zes kilometer deze prima drijvende steiger voor Boom. Wachtsteiger voor de sluis van Klein Willebroek aan de overkant en aanmeerpunt voor het voetveer over de Rupel. De binnenzijde van de steiger is 2 x 24 uur te gebruiken als afmeervoorziening. Als er ruimte vrij is.

Over dit goed verscholen droogdokje is weinig bekend (locatie). Het lijkt nu vooral in gebruik als haventje. Boom stond bekend om de steenbakkerijen en scheepswerven.

Even voorbij Boom mondt de Rupel bij Schelle uit in de Boven Zeeschelde. Ook hier een voetveer, deze keer handig om te wachten tot het tij keert en de Schelde met opkomend water landinwaarts gevaren kan worden. Op dit kruispunt bevindt zich ook de enorme sluis van Wintam naar het Zeekanaal Brussel - Schelde. De toegang tot de sluis lijkt een zeeschip op zich. Links de Schelde, achter de sluis de Rupel.

De Schelde opvarend richting Gent is Temse al snel de eerste plaats van betekenis. Bekend van de grote scheepswerf Boel (1829-1994) en de nabij gelegen werf "de Durme" in Tielrode (1928-1976). Net als in Luik houden sommige oude pandjes moedig stand in het nieuwbouwgeweld. Afmeren voor het riool is verboden.

Wellicht de mooiste plek aan de Schelde: Sint Amands. Deze bocht in de Schelde is vrij berucht en het lijkt inderdaad of elk aanstormend binnenvaartschip in de afvaart de bocht uit vliegt. Wederom een drijvende steiger voor een voetveer waar 2 x 24 uur verbleven mag worden. Dit soort aanmeermogelijkheden zijn schaars op de Schelde. Voor de kerk een hoge kade waar vroeger de schepen droog konden vallen op een vlakke bedding, een zogenaamde "zaat". Daar werd dan geladen of gelost. Het getijdeverschil bedraagt hier bijna 5 meter. We hebben de steiger even voor ons zelf. Het is een uurtje voor laagwater.

De volgende stop op de Schelde is de sluis van Dendermonde, waar de Dender in de Schelde uitmondt. Het was de bedoeling om de Dender op te varen naar het Canal du Centre in Henegouwen (Wallonië). In Aalst gaat het mis: de slagbomen van de Zwarte Hoekbrug weigeren dienst. Er moet een monteur uit Anderlecht voor opdraven. Een stremming van zes uur wordt afgekondigd. Al wachtend blijkt dezelfde ochtend een acute stremming van drie weken wegens onderhoudswerkzaamheden te zijn ingesteld voor de Wijngaardbrug in Geraardsbergen. Bijzonder. Gelukkig kwamen we daar zelf achter, in Aalst wist men nog van niets. Rechtsomkeert dan maar. Onderweg dit depot van Gabriels, een tankstation dat als een van de weinigen zichzelf nog vrij kleinschalig bevoorraadt met een eigen tankertje.

Nu de Dender niet gaat lukken besluiten we de Schelde te vervolgen tot Antoing (bijna in Frankrijk). De Schelde van Dendermonde naar Gent wordt al beduidend smaller. Het getijdeverschil blijft vier tot drie meter. Anderhalf uur voor hoogwater in Dendermonde is een goed moment om te vertrekken, tegen de tijd dat de Schelde bij Melle (Gent) het hoogste punt heeft bereikt (een uur en drie kwartier later dan Dendermonde) hebben we de 30 kilometer stroom mee naar Gent al afgelegd. Wetteren is een van de weinige plaatsen van betekenis onderweg. Ook hier werd in het verleden veel geladen en gelost op droogvallende zaten. De vroeger beeldbepalende kerk lijkt opgenomen te zijn in nieuwbouw.

Dit is vanuit Antwerpen na 75 kilometer de eerste sluis in de Schelde. Bij laagwater blijft van de rivier niet veel meer over. De eb- en vloedstroom blijft echter fors met een getijdeverschil van 3 meter. Na de sluis is de Schelde tot in Frankrijk (Cambrai) een gekanaliseerde rivier. Van Melle tot Merelbeke wordt de enorme lus van de Schelde door Gent afgesneden. Boven de sluis kun je met de oude Schelde naar het centrum van Gent varen. En dat begint met een groene oase waar we doorgaans een paar dagen doorbrengen.

Gent is voor ons inmiddels een vertrouwde stad die voortdurend in ontwikkeling is. Net als in veel andere steden zijn horeca en waterpret steeds belangrijker geworden en qua toerisme begint het wel erg druk te worden. Voor ons was de in ruw beton gerestaureerde Boekentoren uit 1942 van architect en kunstenaar Henry van der Velde een aangename verrassing. Na al die sluizen krijg je een beetje kijk op beton...

Na een paar dagen Gent varen we voor het eerst de Schelde verder omhoog naar de Franse grens. Eerder kozen we andere routes: de Dender of de Leie en langs de kust via de Westhoek. De gekanaliseerde Schelde blijkt vanaf het water verrassend mooi en vooral groen. Wel behoorlijk druk met beroepsvaart: het handjevol sluizen is in Vlaanderen 110 meter lang en regelmatig zijn er wachttijden, omdat de schepen doorgaans één voor één geschut moeten worden. Wij konden met onze 25 meter (totaal) uiteindelijk prima meeschutten achter een vrachtschip van 81 meter. De verhaalkommen om aan af te meren zijn vaak kapotgevaren en daardoor onbruikbaar. Beetje improviseren. Ligplaatsen zijn er niet veel: alleen in Gavere, Ename en Bossuit bevinden zich loswallen van een meter of 50 die gebruikt kunnen en mogen worden. Bij de sluizen zelf zijn amper afmeer- of wachtvoorzieningen. Ename is een prachtplek om af te meren en Oudenaarde te verkennen en boodschappen te doen. Het jaagpad langs de Schelde tussen Gent en Oudenaarde speelt een belangrijke rol in de zeer indrukwekkende VRT-documentaireserie "Het Scheldepeloton" uit 2021 over vijf wielervrienden van wie er 2 jong overlijden.

Enige animositeit tussen Belgische en Hollandse schippers bestaat nog steeds getuige de tekst op de kademuur... Wij voelen ons zeker geen profiteurs nadat we vanwege de stremming in Geraardsbergen voor in totaal 170 euro vaarvignetten hebben moeten kopen (7 en nog eens 4 dagen). In 2019 kostte een Vlaams vignet nog 85 euro voor 3 maanden. Wallonie kent geen vaarbelasting.

Mooie ligplaats op de kruising. Het pomphuis rechts op de foto produceert echter regelmatig een half uur herrie. Het 9,5 meter hoger gelegen kanaalpand richting Kortrijk wordt dan bijgevuld met water uit de Schelde, meestal na een schutting.