Pekela_-_Bronsveendraai_-__dirkvandriel.nl.jpg
Bronsveendraai, één van de bedreigde bruggen © dirkvandriel.nl

29 januari 2023

Toen ik in november 2021 een bijzondere fotoreportage maakte van alle bruggen in de Pekela's die mogelijk zouden gaan verdwijnen, viel het me op dat de bewoners die ik sprak vol ongeloof en boosheid waren over de plannen om van de 34 bruggen op termijn 21 bruggen te verwijderen. Mijn verbazing was dan ook groot toen een maand later de gemeenteraad van Pekela (op GroenLinks na) toch met het zeer ingrijpende bruggenplan instemde zonder dat de inwoners van Pekela daarover geraadpleegd waren.

Na het gemeenteraadsbesluit kwam het verzet vanuit de bevolking pas echt los, hetgeen uiteindelijk precies een jaar na het bruggenbesluit resulteerde in de toezegging van burgemeester Kuin dat de discussie over de bruggen alsnog volledig open zal zijn, de Pekelders daarbij betrokken zullen worden en dat zelfs de toekomstige bevaarbaarheid niet meer vanzelfsprekend is.

Ik heb de discussie uiteraard op de voet gevolgd en zou graag een paar gedachten willen toevoegen die wellicht kunnen bijdragen aan een oplossing voor het bruggenprobleem.

Onderscheid verkeersbruggen en de vele kleine bruggetjes

Er is een duidelijk onderscheid tussen de circa 13 (grotere) bruggen die noodzakelijk zijn voor de verkeersafhandeling enerzijds en de vele kleine fiets- en voetgangersbruggetjes die sociaal gezien van groot belang zijn en belangrijk bijdragen aan het unieke dorpsgezicht en de toeristische uitstraling van Pekela anderzijds. Dat het beschikbare geld primair naar de belangrijkste bruggen gaat is logisch, maar met inzet en creativiteit zullen ook de eenvoudige draai- en klapbruggetjes behouden moeten kunnen worden.

Bruggen niet verwijderen maar openzetten

Om te beginnen: in plaats van bruggen te verwijderen kunnen bruggen ook gewoon opengezet en afgezet worden als deze in slechte staat verkeren. Dan zullen nut en noodzaak van de betreffende bruggen waarschijnlijk snel blijken.

Laat de Pekelders zelf initiatief en verantwoordelijkheid nemen

De oplossing ? Geef de bewoners een belangrijke rol zodat men zich verantwoordelijk kan voelen voor zijn of haar brug. Net als vroeger eigenlijk. De bond Heemschut gaf al aan dat er voor dergelijke projecten vanuit allerlei fondsen subsidies kunnen worden geworven. Maar ook crowdfunding per brug is natuurlijk een mogelijkheid.

Een aantal bewoners heeft deze zomer al laten zien de handen uit de mouwen te willen steken om de bruggen op te knappen. Het onderhoud en de kosten van de handbediende bruggetjes kunnen mede daardoor erg meevallen, zeker nu (zoals verwacht) gebleken is dat veel bruggen er helemaal niet zo slecht aan toe zijn. In Steendam hebben de bewoners recent laten zien hoe ze zelf hun eigen glasvezelnetwerk hebben aangelegd. Dan moeten de inwoners van Pekela toch ook samen met de gemeente hun eigen kleine bruggetjes kunnen redden ? Dan zorgen de bruggen letterlijk en figuurlijk voor verbinding, een fijne gedachte!

Bevaarbaarheid heeft meerdere positieve gevolgen

Tot slot nog een opmerking over de bevaarbaarheid van het Pekelderdiep: kijk hierbij verder dan het (nog) beperkte aantal bootjes dat jaarlijks passeert.

Voor een goede bevaarbaarheid zullen alle bruggen beweegbaar moeten blijven, dan is de laagste brug de N366 (5 meter) en kunnen ook de historische schepen de Pekela's blijven aandoen. Een kanaal waar niet meer gevaren wordt zal doorgaans snel dichtslibben en dichtgroeien met waterplanten, ook omdat de noodzaak tot onderhoud ontbreekt. Een bijzonder treurige aanblik!

Het Pekelderdiep is niet voor niets in de jaren tachtig opnieuw bevaarbaar gemaakt en dat was toen uniek pionierswerk. Elders in Nederland en Europa worden momenteel steeds meer oude kanaaltjes met veel (subsidie-)geld opnieuw bevaarbaar gemaakt. Met groot succes, ook al varen er vaak relatief weinig boten, die kanalen zijn weer schoon en leven weer. En trekken veelzijdige recreatie en toerisme aan.

Dirk van Driel, adviseur nautische zaken en beleid

  • Ook Bruggenbelang Pekela nam bovenstaand artikel over op hun Facebookpagina en daar kwam onder meer de volgende reactie van Harm Norder op:

"Positiviteit en handen uit de mouwen! Gelukkig steeds meer positieve bevlogenheid voor behoud van bruggen voor bewoners en het karakteristieke karakter van Pekela. Na een vurig pleidooi van lector Willem Foorthuis en Goos Gosling Slotegraaf van de Erfgoed Vereniging Heemschut, nu ook weer een bemoedigend advies van Dirk van Driel om vooral mogelijkheden en oplossingen te zien in het slepende bruggenprobleem. Wat toch een positiviteit ! En dit alles in schril contrast met het nu weer door de gemeente geregisseerd plan, om het bestaande bruggensloopplan weer een "nieuwe jas aan te trekken" en morgen 31 januari in de Raadsvergadering in stemming te brengen onder het mom Participatieplan Pekelder Hoofddiep met alle negativiteit die daar achter schuilt. Wat zou het toch een verademing zijn, als wij ons als Pekelder bevolking eens vast zouden kunnen houden aan de positiviteit van Willem, Goos en Dirk."

meer informatie

update

pdf-versie van dit artikel

dirkvandriel.nl